Belangrijk: foutloze taal op websites

Een jaar geleden ging ik op zoek naar een antwoord op die vragen, ondersteund door onderzoeksresultaten en cijfers. Ik vond toen enkel onderzoeken over het verband tussen spelfouten in sollicitatiebrieven en geloofwaardigheid, maar niets over commerciële webteksten. Omdat dat toch niet helemaal hetzelfde is, startte ik zelf een enquête. Ik wilde weten:

• Welk type fouten en taalproblemen het gemakkelijkst wordt opgemerkt: dt-fouten, andere spelfouten, te veel of te weinig spaties, vakjargon, lange en onduidelijke zinnen.
• Welk type fouten of problemen als het meest storend worden ervaren.
• In welke mate het een rol speelt of een website over een taalgerelateerd product gaat.
• In welke mate algemene ideeën en (voor)oordelen over taal werkelijk leven.

De enquête

De enquête zelf bestond uit drie delen:

• Voor het eerste deel had ik vijf schermafbeeldingen van verschillende websites gemaakt waar iets mee aan de hand was. Dat iets konden spelfouten zijn, rare zinsconstructies, een onduidelijke uitleg, een overvloed aan vakjargon of Engelse terminologie, slechte vertalingen. De respondenten moesten voor elke afbeelding aangeven wat voor taalfouten of -problemen ze zagen, op een waardeschaal de algemene kwaliteit van de pagina beoordelen en aangeven of ze op een dergelijke website zouden verder lezen. Bij de laatste vraag moesten ze een onderscheid maken tussen taalgerelateerde en andere websites.
• In het tweede deel moesten ze op een waardeschaal aangeven hoe belangrijk ze vijf verschillende eigenschappen van taal (spelling, begrijpelijkheid, standaardtaal, leesbaarheid, vertaling) vonden op websites. Hierbij moesten ze opnieuw een onderscheid maken tussen taalgerelateerde en andere websites.
• Bij het derde deel ten slotte werd gevraagd in welke mate de respondent het eens was met vijf algemene stellingen over taal op een website.

De conclusies

De enquête werd in iets meer dan een half jaar tijd 252 keer ingevuld. Dat zijn 252 potentiële klanten die zich weleens in de virtuele winkelstraten begeven, waar concurrenten maar op een muisklik van elkaar liggen. Hun mening geeft al een idee van de rol die taal speelt in al die virtuele etalages. Dit zijn alvast de eerste conclusies:

• Bij elke schermafbeelding merkten de meeste mensen dat er iets aan schortte: bij de best scorende afbeelding meldde 83,3% fouten of problemen, bij de site die het slechtst scoorde was dat zelfs 96%.
• Opmerken is natuurlijk niet hetzelfde als afkeuren. Daarom heb ik ook gevraagd de kwaliteit van de pagina op basis van de taal te beoordelen. Die scores liggen tussen 3,3 en 4,9 op een schaal van 10. De kans is dus reëel dat heel wat klanten deze websites na een eerste blik links laten liggen.
• Klanten willen geen taal- en spelfouten op websites (9/10 voor die stelling). Vlot leesbare, heldere teksten worden ook sterk geapprecieerd (gemiddelde score 9,1/10). Correcte standaardtaal is een stuk belangrijker voor taalgerelateerde websites dan voor andere (scores 9,2 en 7,8).
• Internationale websites hebben maar beter een Nederlandstalige versie. Voor taalgerelateerde websites vindt slechts 20,2% dat niet nodig, voor andere websites 41,3%.
• Mensen beseffen over het algemeen wel dat niet iedereen even goed kan schrijven, maar slecht geschreven teksten met veel taalfouten worden als slordig beschouwd (gemiddelde score 8,6/10) en slechte vertalingen als ronduit onbetrouwbaar (gemiddelde score 8,5/10).

De conclusie is duidelijk: klanten vinden vlotte, aangename en foutloze teksten op een website heel belangrijk.

Een aantal resultaten van het onderzoek zijn ook in grafiekvorm weergegeven.

Vijf tips voor een aantrekkelijk geschreven website

1. Investeer in een professionele tekstschrijver die gespecialiseerd is in schrijven voor het web.
2. Zoek een deskundige die uw doelpubliek en sector kent. Mensen hebben graag het gevoel dat ze persoonlijk door een expert worden aangesproken.
3. U schrijft uw teksten liever zelf? Vertrouw niet op de spellingcontrole, maar laat ze door iemand anders nalezen.
4. U wilt een meertalige website? Laat uw teksten vertalen door een professionele vertaler. Automatische vertaling zonder menselijk ingrijpen levert nog steeds te vaak vreemde, dus slechte resultaten op.
5. Leg uw teksten altijd voor aan proefpersonen die tot uw doelpubliek behoren. Zo weet u meteen of u dat ook echt bereikt.