" 
Frietchinees of friet-Chinees?
Namen van landen schrijven we met een hoofdletter: China, Griekenland, Italië. Ook De namen van de inwoners van die landen krijgen een hoofdletter: Chinees, Griek, Italiaan. Op het moment dat het niet meer om de inwonersnaam gaat, verdwijnt de hoofdletter echter. Dat geldt bijvoorbeeld voor chinees, griek en italiaan als aanduidingen van restaurants. ‘De Chinees op de Grote Markt’ gaat over een persoon, ‘de chinees op de Grote Markt’ gaat over een restaurant.
Hoe werkt het dan in samenstellingen? Daar is dezelfde regel van toepassing. Ook daar krijgt het woord als inwonersnaam een hoofdletter en in de andere gevallen niet. We schrijven Chinezenstraat als het gaat om een straat waar veel mensen van Chinese afkomst wonen, en chinezenstraat als het een straat is met veel Chinese restaurants.
Staat de inwonersnaam in het tweede deel van de samenstelling, dan komt er vanwege de hoofdletter een koppelteken voor. Een man van Chinese afkomst die ergens in uitblinkt, is dus een top-Chinees en een Chinees die pindakoekjes verkoopt een pinda-Chinees. Dat koppelteken is niet nodig als het geen inwonersnaam is, dus een Chinees restaurant waar je alleen maar eten kunt afhalen, is een afhaalchinees.
Dat betekent dus dat het woord frietchinees, Woord van het Jaar 2012 in Vlaanderen, in deze vorm alleen maar ‘frituur met een eigenaar van Chinese (Aziatische) herkomst’ kan betekenen. Als het ‘Chinese (Aziatische) eigenaar van een frituur’ zou betekenen, zouden we immers friet-Chinees moeten schrijven.
Reactie toevoegen