Het onderwijs Nederlands in het buitenland
Een nieuw leven opbouwen, gaan samenwonen met de buitenlandse liefde van je leven, meer kunnen op je vakgebied, uitgezonden worden door je werkgever. Om uiteenlopende redenen trekken tienduizenden Nederlanders en Belgen jaarlijks voor langere tijd de grens over. Dat worden er in de globaliserende samenleving steeds meer, maar ze komen ook vaker terug.
Velen van hen vinden het ook daarom belangrijk dat hun kinderen blijven opgroeien met de Nederlandse taal en cultuur. Dat kan. Ruim veertienduizend Nederlandse en Belgische kinderen in het buitenland volgen Nederlandstalig onderwijs. Een indrukwekkend aantal, maar toch is voor het eerst sinds jaren sprake van krimp, wereldwijd is er 6% minder leerlingen, vermoedelijk door het stopzetten van de overheidssubsidie per 1 januari 2017. Het onderwijs Nederlands in het buitenland in cijfers.*
126.884 Nederlandse emigranten
In 2015 emigreerden bijna 130.000 Nederlanders naar het buitenland. Van hen waren er 17.243 tussen de nul en achttien jaar. Het aantal jongeren dat emigreert, neemt toe. Dat geldt ook voor het aantal Vlamingen dat naar het buitenland vertrekt.
4 onderwijsvormen
Het Nederlands onderwijs in het buitenland kent vier vormen: volledig Nederlands onderwijs (19% van het aantal leerlingen dat Nederlands onderwijs in het buitenland volgt), aanvullend onderwijs in de Nederlandse taal en cultuur (60% van het aantal leerlingen), Nederlands onderwijs op Europese scholen (10% van het aantal leerlingen) en digitaal afstandsonderwijs (11% van het aantal leerlingen).
40% van de kinderen keert terug
Van alle de kinderen die in 2010 emigreerden, was 40% in 2015 jaar al weer terug in Nederland. Ter vergelijking: In 2010 was een derde van de kinderen terug die in 2005 waren geëmigreerd.
Nederlands in 115 landen
In 115 landen wordt Nederlands taal- en cultuuronderwijs gegeven. Van de Verenigde Staten tot Nieuw-Zeeland, van Tanzania tot het noorden van Noorwegen en van Nepal tot Chili.
2/3 van de ouders vertrekt op eigen initiatief
Van de ouders met kinderen die Nederlands onderwijs in het buitenland krijgen, is twee derde op eigen initiatief met hun gezin naar het buitenland gegaan. Zoals de rozenkweker in Kenia, de journalist bij een Amerikaanse krant of de consultant voor duurzame huizenbouw in Azië. In een derde van de gevallen gaat het om traditionele expats die Nederlandse of Vlaamse bedrijven uitzenden.
Ouderbijdrage gemiddeld 1000 euro
Het schoolgeld dat ouders gemiddeld per kind betalen voor het Nederlands onderwijs in het buitenland, bedraagt 1000 euro. Daarnaast besteden ouders ook tijd aan de scholen en het onderwijs. De financiële steun van de Nederlandse overheid is per 1 januari 2017 vervallen.
Sinds 1920
De oudste Nederlandstalige school buiten Nederland en Vlaanderen werd in 1920 opgericht: de Hollandse School Limited (HSL) in Singapore.
8 Europese scholen
Van de veertien Europese scholen, die zijn opgericht voor kinderen van ambtenaren van de Europese Unie, hebben er acht een Nederlandstalige sectie of afdeling. Ruim veertienhonderd leerlingen krijgen hier meerdere vakken aangeboden in het Nederlands. Van die leerlingen hebben 790 de Nederlandse en 628 de Belgische nationaliteit.
932 leerkrachten
Er zijn bijna duizend leerkrachten werkzaam op de Nederlandstalige scholen in het buitenland. Verder zetten nog eens 185 schoolleiders en 728 (vaak vrijwillige) bestuursleden hun schouders onder het Nederlands onderwijs in het buitenland.
2 nieuwe scholen
In het schooljaar 2016/2017 zijn twee nieuwe scholen gestart: de Stichting Nederlands Onderwijs op afstand (opererend vanuit Portugal) en de NTC-school Stichting Miraflores in Panama.
10% Belgische nationaliteit
Ruim 10% van de leerlingen dat Nederlands onderwijs volgt buiten Nederland en Vlaanderen, heeft de Belgische nationaliteit. De meeste Belgische leerlingen volgen onderwijs in de Verenigde Staten, de Verenigde Arabische Emiraten, Singapore, Frankrijk en Spanje.
* Naast dit Nederlands onderwijs aan Nederlandstalige kinderen, wordt er overal op de wereld ook Nederlands gegeven aan niet-Nederlandstaligen. Dat gebeurt aan ruim 175 universiteiten en hogescholen in 40 landen en in Wallonië, Noord-Frankrijk en het Duitse Noordrijn-Westfalen aan nog eens 400.000 scholieren en leerders in het volwassenonderwijs. De Taalunie ondersteunt dit onderwijs van Nederlands als Vreemde Taal (NVT).
De gegevens in dit artikel zijn ontleend aan De Staat van het Nederlands Onderwijs in het Buitenland, een uitgave van de Stichting Nederlands Onderwijs in het Buitenland (NOB).
NOB ondersteunt, verbindt en vertegenwoordigt het Nederlands onderwijs aan Nederlandstalige kinderen in het buitenland. Zij deelt kennis, helpt leraren, schoolleiders en schoolbesturen te professionaliseren en waarborgt de continuïteit. De NOB doet dit vanuit de overtuiging dat goed Nederlands taal- en cultuuronderwijs Nederlandstalige kinderen en jongeren kansen biedt, waar ze vandaag ook zijn en morgen naar toe gaan.
Delen van dit artikel verschenen eerder in Taalunie:Bericht van mei 2016.
Reactie toevoegen