Maurice Kneppers: ‘Ik stá voor taal’
Het beroemde woordenboek Van Dale bestaat 150 jaar. Directeur Maurice Kneppers is taalminnaar van het eerste uur. ‘Ik stá voor taal’, zegt hij en belooft voor 2015 een vijftiende editie van het woordenboek op papier én een wiki-achtige omgeving waar gebruikers van de online Van Dale aanvulsuggesties kunnen doen.
Had u als kind een geheimtaal?
Maurice Kneppers: Dat niet, maar ik heb altijd wel wat met taal gehad. Dat taal leuk is, had ik snel door. Heerlijk is het om spitsvondig met haar om te gaan. Ik houd van woordspelingen, associaties en van de historiek van woorden. Laatst, met vakantie in Denemarken, ontdekte ik dat je met je knallert niet op het fietspad mag, en dat een nødspoor een vluchtstrook is. Geweldig, toch?
Was u een taalheld op school?
Ik heb altijd hele goede cijfers gehaald voor Nederlands, Duits en Engels. Een goede taalbeheersing is nodig om succesvol te zijn. Ik heb jarenlang bij een Frans-Engels bedrijf gewerkt en daar was het erg nuttig om uitstekend Engels te kunnen spreken en schrijven.
Bent u van de uitdrukkingen en gezegdes?
Ja! Omdat je zo in één keer kan uitdrukken wat je anders met veel woorden moet omschrijven. Het gaat me om de juiste uitdrukking op het juiste moment.
Als wij met z’n allen een foto van onszelf een selfie noemen… dan is dat toch zo?
Irriteren verhaspelingen en verkeerd gebruikte woorden u? Invloed van vreemde talen? Slordige sprekers?
Niets van dat alles irriteert me. Immers, taal evolueert. Al vele honderden jaren zijn er buitenlandse invloeden in onze taal en dat zal altijd zo blijven. Ik begrijp daarom ook nooit het commentaar op woorden als selfie. Als wij met z’n allen een foto van onszelf een selfie noemen… dan is dat toch zo? Niet iedereen is taalkundig even goed onderlegd (ik denk aan dyslexie, bijvoorbeeld). Ik wind me dus niet op over verhaspelingen en co. Ik vind wél dat je je uiterste best moet doen om correct Nederlands te spreken en te schrijven.
U bent een echte taalminnaar. Moet de directeur van Van Dale dat ook echt zijn?
Dat vind ik wel. Immers, Van Dale stáát voor taal en een directeur van Van Dale dus ook. Hoe kun je leiding geven aan een onderneming zonder affiniteit te hebben met waar het voor staat?
Hoe cruciaal is taal?
Taal is cruciaal voor de ontwikkeling van ieder individu. Behalve leuk is ze ook erg nuttig. Ze helpt je succesvol te worden. Of dat nu op gebied van spelling, woordenschat of kennis van vreemde talen is. Het is bewezen dat mensen met een grotere woordenschat en/of talenkennis meer verdienen bij bedrijven.
Hoe cruciaal is Van Dale daarbij?
Van Dale stelt je in staat om dat succes te behalen. Van Dale beschrijft de taal (spelling, betekenis) én noteert de woordenschat van onze samenleving, publiceert haar (boek, online, app) en biedt de mogelijkheid de taal te oefenen (trainingen Correct Nederlands).
'Johan Hendrik van Dale was zeker geen dikke man'
Zoekt u zelf vaak wat op? ‘Leest’ u soms in de Dikke Van Dale(s)?
Ik zoek vaak synoniemen in de Dikke Van Dale app. Ik ‘lees’ regelmatig in de Dikke Van Dale. Moeilijke woorden zoeken, dat vind ik leuk en leerzaam.
Was Johan Hendrik van Dale echt dik of zijn alleen zijn boeken dat?
Haha! Johan Hendrik van Dale was zeker geen dikke man. Sterker nog, hij was een wat ziekelijke man die uiteindelijk is overleden aan de kinderpokken toen hij pas 43 jaar was.
Waar zou Johan Hendrik van Dale raar van opkijken, mocht hij zijn grote instrument 150 jaar later kunnen zien?
Ik denk dat hij verbaasd zou zijn over de grote verscheidenheid van platforms (Google Plus, Apple, online, downloads,…). Meer nog zou hij erover verbaasd zijn (maar het wel toejuichen!) dat wij een ‘wiki-achtige’ omgeving gaan maken voor een soort ‘Aanvulwoordenboek’, waar de gebruikers van de online Dikke Van Dale suggesties kunnen doen voor nieuwe woorden of vertalingen. Woorden en vertalingen die mogelijk promoveren naar een definitieve opname in de Van Dale!
Als directeur bent u ook bezig met de toekomst. De 15de papieren editie komt eraan in 2015. Hoe anders zal die zijn? Hoeveel edities ziet u nog verschijnen op papier?
De 15de editie zal anders zijn van vormgeving en inhoud, maar het grootste verschil zal zitten in de koppeling met het internet. Veel meer wil ik er nog niet over zeggen omdat we momenteel een uitgebreide marketingcampagne voor 2015 voorbereiden. Ook op je tweede vraag kan ik momenteel geen antwoord geven.
U bent het feest van 150 jaar Van Dale gestart op 28 augustus met het woordfeest Hotel Van Dale. Is het woordenboek als een hotel?
Het boek is als een paleismuseum. Een paleis van de Nederlandse taal, maar wel een toegankelijk paleis. Eén waar iedereen de geschiedenis én het heden van de Nederlandse taal kan vinden.
Zopas verscheen Verhalen over taal - 150 jaar Van Dale, met taalweetjes alom en bijdragen van o.a. Wim Daniëls, Ruud Hendrickx, Ronald Giphart, Kristien Hemmerechts, Tommy Wieringa, Jörgen Raymann; Van Dale, 24,99 euro.
Reactie toevoegen