Reuzeproblematisch reuzenprobleem

Hoewel reuzenprobleem en reuzeproblematisch erg op elkaar lijken, zijn ze verschillend gevormd. Reuzenprobleem is een samenstelling met de zelfstandige naamwoorden reus en probleem. Als het eerste deel van een samenstelling een zelfstandig naamwoord is met alleen een meervoud op -en, nemen we die -en over in de samenstelling. Het is reus – reuzen, dus in samenstellingen met reus schrijven we een tussen-n, bijvoorbeeld: reuzenpanda, reuzenrad en reuzenstap. Het eerste deel betekent in deze samenstellingen altijd 'heel erg groot'. Reuzenprobleem past daar mooi bij.

Hoewel 'reuzenprobleem' en 'reuzeproblematisch' erg op elkaar lijken, zijn ze verschillend gevormd.

‘Heel erg’

Maar hoe zit het dan met reuzeproblematisch? Moet dat dan niet reuzenproblematisch zijn? Nee, dat is niet goed. Als het tweede deel van een samenstelling een bijvoeglijk naamwoord is én het eerste deel geparafraseerd kan worden als 'heel erg', dan schrijven we reuze-. Dat is bij reuzeproblematisch het geval en daarom wordt het zonder tussen-n geschreven, net als reuzegraag, reuzeleuk en reuzemooi. Datzelfde geldt voor woorden die beginnen met ape- (apetrots), bere- (beregoed) en rete- (reteslim).

‘Leuk en mooi’

Nu zijn er ook samenstellingen zoals reuzebaan, reuzekans en reuzemop, met als tweede deel een zelfstandig naamwoord, maar zonder tussen-n. Hoe zit dat dan? Hier is het eerste deel niet het zelfstandig naamwoord reus, maar het bijvoeglijk naamwoord reuze dat ‘heel erg leuk, heel erg mooi’ betekent. En zo’n samenstelling met een bijvoeglijk naamwoord als eerste deel krijgt geen tussen-n, net zo min als blauweregen, kortebaan en rodekool.

Lees hier de eerder verschenen Spelbrekers van Tanneke Schoonheim.