" 
Zo leesvaardig zijn onze 15-jarigen
Vlaamse 15-jarigen lezen beter dan hun Nederlandse leeftijdsgenoten. Maar voor beide groepen geldt dat hun leesvaardigheid hoger is dan het internationale gemiddelde. Dat blijkt uit het PISA-onderzoek, het driejaarlijkse internationaal vergelijkend onderzoek naar de kennis en vaardigheden van 15-jarigen. Recent kwamen de gegevens van het onderzoek in 2015 beschikbaar.
De Vlaamse 15-jarigen halen op het gebied van leesvaardigheid een score van 511, de Nederlanders komen uit op 503. De gemiddelde score van de landen van de Europese Unie is 488. Het onderzoek onderscheidt zes niveaus van leesvaardigheid. In Vlaanderen haalt 83% van de leerlingen het basisniveau, in Nederland 82% en in de landen van de Europese Unie gemiddeld 79%. Dan de ‘toppresteerders’, de leerlingen die op de niveaus 5 of 6 zitten. In Vlaanderen is dat 12,1%, in Nederland 11% en in de landen van de Europese Unie gemiddeld 7%. Wat leesvaardigheid betreft, scoren Vlaamse en Nederlandse jongeren in elk opzicht dus ruim boven het Europese gemiddelde.
Maar er zijn ook punten van zorg. In de meeste Europese landen daalt het niveau van leesvaardigheid onder 15-jarigen, maar die daling manifesteert zich in Vlaanderen en Nederland sterker dan in de rest van de Europa. Bovendien halen steeds meer leerlingen het basisniveau niet. In Vlaanderen groeit die groep van 13,7% in 2012 naar 17% in 2015, in Nederland van 13,8% naar 18%. Dat is zorgelijk, want dat basisniveau is het minimale niveau om in onze samenleving op eigen benen te kunnen staan.
Iedereen taalcompetent
In Iedereen taalcompetent, de onlangs verschenen visienota over onderwijs Nederlands in de 21ste eeuw, pleit het Algemeen Secretariaat van de Taalunie voor duurzaam, eigentijds en ambitieus onderwijs Nederlands. Dat betekent in elk geval ook onderwijs Nederlands dat stevige garanties biedt dat elke leerling bij uitstroom uit het leerplichtonderwijs talig voldoende is toegerust om deel te kunnen nemen aan de samenleving.
Centraal in dat onderwijs Nederlands staat, aldus de visienota, de ontwikkeling van taalcompetentie: het geheel aan talige kennis, vaardigheden en attitudes dat nodig is om geschreven, gesproken en multimodale teksten te begrijpen, te evalueren en te gebruiken zodat:
(a) volwaardige deelname aan de samenleving mogelijk wordt;
(b) de eigen doelen gerealiseerd kunnen worden;
(c) de eigen kennis en mogelijkheden levenslang en duurzaam kunnen worden ontwikkeld.
Kennis van en over lezen, vaardigheid in lezen en een positieve attitude ten aanzien van lezen maken daar onlosmakelijk deel van uit.
Voor meer informatie: zie de website van de Taalunie.
Meer informatie
Het PISA-onderzoek is het grootste internationaal vergelijkend onderzoek naar de prestaties van leerlingen. Het is een initiatief van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO). Aan het onderzoek in 2015 deden 35 OESO-lidstaten mee en 36 partnerlanden. De nadruk van het onderzoek ligt op functionele vaardigheden en kennis die mensen in staat moeten stellen om actief deel te nemen aan de samenleving.
- Pisa-onderzoek Nederland
- Pisa-onderzoek Vlaanderen
- Literatuurstudie naar lees- en schrijfachterstanden bij kinderen en jongeren (in Nederland), door Expertisecentrum Beroepsonderwijs in opdracht van Stichting Lezen en Schrijven
Reactie toevoegen